ONZ o prawach człowieka w Korei Północnej

17 lutego 2014 roku specjalna komisja ONZ po rocznej pracy opublikowała raport poświęcony łamaniu praw człowieka w Korei Północnej. Liczy on 372 strony i składa się z relacji północnokoreańskich uciekinierów, przesłuchanych na terenie Japonii, Korei Południowej, Wielkiej Brytanii, USA. Wynika z niego, że odpowiedzialność za liczne zbrodnie przeciwko ludzkości i przypadki łamania praw człowieka ponoszą bezpośrednio przywódca państwa Kim Dzong Un oraz jego najbliższe otoczenie, szacowane na setki osób. Z zebranych przez komisję relacji świadków wynika m.in., że w północnokoreańskich aresztach na porządku dziennym są publiczne egzekucje, tortury i głodzenie osadzonych, a za najdrobniejsze wykroczenia grożą drakońskie kary. ONZ zwraca też uwagę na rozbudowany w Korei Płn. system obozów pracy, w których także dochodzi do rażących przypadków łamania praw człowieka. Według ONZ mogą tam funkcjonować cztery takie obozy, jednak ich liczba może być większa, szczególnie, że w przeszłości funkcjonowało 12 takich ośrodków.

Celem publikacji raportu ONZ jest zwrócenie uwagi międzynarodowej na sytuację wewnętrzną Korei Północnej oraz zmuszenie jej do większego respektowania praw człowieka. Dokument stworzony przez komisję jedyną może być krokiem w kierunku koreańskiego poprawy sytuacji społeczeństwa koreańskiego i wpłynąć na poprawę ich warunków życia. Z kolei władze koreańskie uważają, iż jest to echo propagandy ze strony USA, które „atakują” ich kraj, dlatego że stanowią bufor bezpieczeństwa dla Chin przy ich północnej granicy. Zasadnym zatem wydaje się postawienie pytania o realne przesłanki opublikowania takiego raportu. Wiadomo Stanom Zjednoczonym zależy na utrzymywaniu wpływów w regionie Azji Wschodniej, gdyż chcą stać się przeciwwagą dla Chin, które są mocarstwem w tym obszarze. Czy zatem ten dokument nie jest elementem większej układanki politycznej obejmującej rywalizację amerykańsko-chińską w regionie Azji Wschodniej?

Wewnętrzna sytuacja w Korei Północnej

W Korei Północne prześladowani są wszyscy, którzy nie należą do rządzącej kasty. By nikt się nie zbuntował, reżim dba o indoktrynację już od najmłodszych lat. Dzieci w przedszkolach są otoczone propagandowymi plakatami i symboliką. Jeden z nauczycieli, który uciekł z Korei Północnej opowiada, że nauka ideologii zajmuje największą część życia szkolnego - czytamy w dokumencie. Ci, którzy nie radzą sobie z filozofią wodzów i podstawami teorii partyjnej, są surowo karani, nawet jeśli w innych przedmiotach mają same oceny celujące. Dodatkowo propaganda, jak wynika z raportu, opiera się na dwóch filarach - pierwszy to całkowita lojalność wobec władz. Drugi to nienawiść do Ameryki, Japonii i Południowej Korei. Natomiast młodzież musi obowiązkowo należeć do jednego z państwowych stowarzyszeń. Wolno im też próbować wstąpić do partii - ten przywilej zarejestrowany jest jednak tylko dla 15 proc. obywateli. Nie można także zapomnieć o istniejącej wszechobecnej propagandzie, która realizowana jest poprzez umieszczanie głośników na ulicach i w pociągach, „opowiadające”o karach dla zdrajców i przestępców. Spikerzy przechodzą specjalne kursy, by odpowiednią intonacją wzbudzać nienawiść do wrogów. W środkach komunikacji publicznej są też tajni agenci, którzy obserwują, czy pasażerowie wystarczająco entuzjastycznie przyjmują wieści, a także czy obsługa pociągu odpowiednio się zachowuje.

Kolejnym przykładem inwigilacji stosowanej przez władze jest istnienie straży sąsiedzkiej, zwanej Inminban. Jej celem jest mobilizowanie ludzi do czynów społecznych, jak również śledzenie wszystkich obywateli Korei Północnej. Każde złamanie prawa musi być natychmiast zgłoszone, a funkcjonariusze tej straży mogą w każdej chwili wejść do dowolnego domu i sprawdzić, co się dzieje. Kto nie doniesie, jest surowo karany. 

W głównej mierze prześladowane są kobiety, m.in. nie wolno im nosić zbyt długich włosów, krótkich spódnic czy choćby jeansów. Mają za to pewną przewagę - mężczyźni nie mogą handlować na targowiskach. Dlatego też, to one zajęły się sprzedażą i to one przynoszą do domu prawdziwe pieniądze. Zdaniem raportu, to prowadzi do przemocy domowej, bo sfrustrowani mężczyźni nie mogą przeżyć tego, że są utrzymywani przez kobiety.

Represjonowani są także niepełnosprawni, czego dowodem są morderstwa na noworodkach z oznakami kalectwa. Zdaniem ekspertów ONZ, koreańskie władze testują na niepełnosprawnych broń oraz przeprowadzają na nich eksperymenty medyczne.

Odnosząc się do sytuacji wewnętrznej KRL-D warto powołać się na słowa ekspertów zawartych w raporcie: „Państwo prowadzi systematyczne i szerokie czystki przeciwko każdemu, kto mógłby stać się zagrożeniem. Na celowniku są więźniowie polityczni, uciekinierzy czy osoby religijne. Państwo niszczy też obywateli, doprowadzając do głodu, by zachować polityczny system i zapewnić odpowiedni poziom życia władzom.”

Problem nuklearny na tle głodu 

Potencjał nuklearny KRL-D (choć nie dokońca poznany) jest jej wielkim atutem, który z jednej strony zabezpiecza ją przed interwencją z zewnątrz, natomiast z drugiej strony pomaga utrzymać społeczeństwo w stanie zastraszenia i pod kontrolą. Realizuje się to poprzez wykorzystywanie środków finansowych, które są przeznaczane na inwestycje militarne oraz program nuklearny, zamiast na dożywianie społeczeństwa.Władze koreańskie nie są w stanie zapewnić obywatelom dostępu do podstawowych dóbr takich jak żywność i środki medyczne. Walka z głodem w tym państwie jest bardzo trudna także z innych powodów: zjawisko głodu wg władz oficjalnie nie istnieje, nie wolno także prowadzić działalności prywatnej w rolnictwie. Na tle głodującego społeczeństwa funkcjonuje elita rządząca, która żyje w coraz większym luksusie. Środki państwowe są przeznaczane na drogie alkohole czy sprzęt elektroniczny, zarejestrowano też próby ściągnięcia do kraju wysokiej klasy samochodów. Ważne są słowa władz ONZ zawarte w raporcie, że: „Państwo wykorzystuje dystrybucję żywności do kontrolowania ludzi. Posługuje się także głodem do wymuszania posłuszeństwa i karania więźniów. Doprowadziło to do śmierci wielu osób".

Agresywna polityka nuklearna Korei Północnej rozpoczęła się w 2006 roku, kiedy przeprowadzono pierwszą próbę atomową. W wyniku czego zostały nałożone sankcje wobec tegoż państwa przez ONZ m. in. w postaci: zamrożenia środków finansowych, wspierających rozwój programu nuklearnego, a także zabroniono członkom rodzin, których bliscy byli zaangażowani w ów program, wjazdu do państw członkowskich ONZ. Jednakże polityka Korei nie uległa złagodzeniu, gdyż w 2009 i 2013 roku doszło do przeprowadzenia drugiej i trzeciej próby jądrowej, co spowodowało wprowadzenie w stan podwyższonego alarmu siły Korei Południowej i Stanów Zjednoczonych, stacjonujących na obszarze półwyspu koreańskiego. Szansą na denuklearyzację miało być opublikowanie przez ONZ raportu o łamaniu praw człowieka. Niemniej nie przyniosło to zamierzonych skutków, gdyż 26 marca 2014 roku miało miejsce wystrzelenie dwóch pocisków balistycznych średniego zasięgu na Morze Japońskie oraz 31 marca skierowano pociski artyleryjskie w kierunku Morza Żółtego, których część spadła na wody terytorialne Korei Południowej.

Reakcja międzynarodowa na sytuacje KRL-D

Z punktu widzenia rozważanego problemu, a odwołującym się do postawionego pytania jest przedstawienie reakcji międzynarodowej głównie Chin i Stanów Zjednoczonych. Chiny jako najbliższy sojusznik Korei Północnej odrzuciły raport ONZ, ponieważ jego autorzy zarzucają im pomoc popełnianiu zbrodni przeciwko ludzkości poprzez odsyłanie uciekinierów z Korei Północnej do ojczyzny, gdzie czekają na nich tortury i egzekucje.Wyrazem tego była przemowa na Radzie Praw Człowieka podczas, której przedstawiciel władz Pekinu odniósł się krytycznie wobec tego dokumentu. Jego zdaniem zawarte w nim informacje są „oderwane od rzeczywistości”. Ze słów dyplomaty wynika, że ​​Chiny, jako stały członek Rady Bezpieczeństwa, będą blokować wszelakie próby odniesienia kwestii Korei Północnej do Międzynarodowego Trybunału Karnego. Pekin nie popiera drakońskich metod reżimu z Korei Północnej, nie chce jednak jego szybkiego upadku. Po pierwsze z obawy przed falą uciekinierów, którzy już dziś są plagą w regionie przygranicznym. Po drugie chińskie kierownictwo wie, że koniec Północy oznaczałby w praktyce wchłonięcie „masy upadłościowej” przez Koreę Południową. W efekcie stacjonujące tam wojska amerykańskie trafiłyby nad chińską granicę, a tego w Pekinie nikt sobie nie życzy.  Z drugiej strony w odpowiedzi na trzecią próbę nuklearną Korei Północnej, Rada Bezpieczeństwa ONZ przegłosowała 7 marca zaostrzenie sankcji finansowych wobec Phenianu, które mają doprowadzić do wstrzymania źródeł finansowania wykorzystywanych przez Koreę Północną do realizacji planów militarnych. Ponadto Rada zapowiedziała zdecydowaną walkę z importem towarów objętych restrykcjami, w tym mogących posłużyć do produkcji broni atomowej i rakiet.

Inaczej niż Chiny postępuje rząd Stanów Zjednoczonych , który oskarża reżim w Pjongjangu przede wszystkim o spowodowanie powszechnej klęski głodu, podczas gdy duże ilości zasobów państwowych zostały wydane na dobra luksusowe i rozwój kultu Kim Dzong Una, o czym wcześniej pisałyśmy. Warto nadmienić, iż Waszyngton systematycznie zaostrzał sankcje wobec Korei Północnej, w celu doprowadzenia do jej upadku. We wszelką pomoc humanitarną były wplatane żądania polityczne. W połowie lat 90. XX wieku, sankcje gospodarcze spotęgowały braki żywności, spowodowane przez ciąg katastrof naturalnych, prowadząc do powszechnego głodu i śmierci. Stany Zjednoczone w szczególności atakują Koreę Północną dlatego, iż jest to jedyny formalny sojusznik Chin i działa jako zabezpieczenie ich granicy. Zmiana władzy w Pjongjangu na sympatyzującą z Waszyngtonem jeszcze bardziej zacieśni pętlę amerykańskich sojuszy, baz i partnerstw strategicznych wokół Chin. Nic dziwnego, że Departament Stanu USA z zadowoleniem przyjął raport ONZ, mówiąc, że “wyraźnie  i jednoznacznie dokumentuje on brutalną rzeczywistość w Korei Północnej”.

Podobne stanowisko do Stanów Zjednoczonych mają władze Korei Południowej. Świadczą o tym przeprowadzone wspólne manewry wojskowe, które rozpoczęto 19 lutego, dwa dni po publikacji raportu. Władze w Pjongjangu zaprotestowały przeciwko ćwiczeniom, nazywając je przygotowaniem do inwazji, „wstępem do wojny”. W odpowiedzi na oskarżenie, przedstawiciel południokoreańskiego Ministerstwa Obrony powiedział, iż wspólne manewry wojskowe mają charakter obronny i celem ich przeprowadzenia nie był atak na KRL-D. 

Wnioski:

1. Z jednej strony raport ONZ jest nadzieją społeczeństwa koreańskiego na zmianę sytuacji wewnętrznej w Korei Północnej, natomiast z drugiej strony jego publikacja nie wywołała żadnego odzewu ze strony Kim Dzong Una, który potraktował go jako „wrogi akt” wobec swojego państwa,  
2. władze Korei Północnej mają świadomość swojej siły, stanowi ją potencjał nuklearny, który czyni ich silnym graczem w tym regionie. Z tego powodu nie zamierzają one zmienić swojej polityki nuklearnej, ponieważ doprowadziłoby to do zmniejszenia ich rangi na arenie międzynarodowej, 
3. zachowanie statusu quo Korei Północnej leży w interesie Chin, gdyż Pekin obawia się niestabilności na granicy z Koreą Północną oraz chaotycznego przejęcia władzy przez reformatorów niekoniecznie kontynuujących politykę dobrego sąsiedztwa wobec Chin. Stanom Zjednoczonym również zależy na utrzymaniu obecnej sytuacji na półwyspie koreańskim, ponieważ nie chcą, aby Korea Północna stała się punktem zapalnym w regionie Azji Południowej, gdyż może to doprowadzić do użycia broni masowego rażenia, 
4. informacje zawarte w raporcie ONZ pozwalają na postawienie Korei Północnej przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym, do tego jednak nigdy nie dojdzie, ponieważ Chiny będąc jednym ze stałych członków RB mają możliwość blokowania wniosku, co „jest im na rękę”, gdyż komisja uderza w ich państwo, twierdząc że mogą pomagać w popełnieniu zbrodni przeciwko ludzkości.  

------
mat. opr. Patrycja Marczyńska, Daria Milczarek, Sylwia Węgrzynowska (III rok, politologia).